อันตรายที่มากับ “งานเชื่อม”

“งานเชื่อม” สำหรับช่างเชื่อม ความเป็นมืออาชีพนั้นไม่ได้หมายความถึงแค่การเชื่อมอย่างมีประสิทธิภาพเท่านั้น แต่ยังหมายถึงความเข้าใจในความเสี่ยงของงาน และทราบวิธีทำงานอย่างปลอดภัยด้วยอุปกรณ์ที่มีคุณภาพ งานเชื่อมนั้นมีอยู่หลายรูปแบบ แต่ไม่ว่าจะใช้วิธีใด ทุกวิธีล้วนมีความเสี่ยงจากไฟ ควัน และรังสี เราสามารถลดสารอันตรายในควันเชื่อมได้ เช่น การปรับตัวแปรต่างๆ ในการเชื่อม และเลือกวิธีการเชื่อมที่เหมาะสม

ภาพที่ 1 : อันตรายจาก งานเชื่อม

ความปลอดภัยในการเชื่อมโลหะด้วยไฟฟ้า

ข้อปฏิบัติและอันตรายในการเชื่อมโลหะด้วยไฟฟ้า

ภาพที่ 2 : ก่อนเชื่อมงาน ต้องเตรียมความพร้อมทั้งเครื่องมือและอุปกรณ์คุ้มครองความปลอดภัย

1. ก่อนการเชื่อม ผู้เชื่อมต้องเตรียมเครื่องมือที่จำเป็นต้องใช้ในงานเชื่อม เช่น คีมจับงานร้อน ค้อนเคาะสแลก แปรงลวด และอุปกรณ์ป้องกันอันตรายจากการเชื่อม เช่น ถุงมือ ชุดกันไฟ ปลอกแขน หน้ากากพร้อมด้วยเลนส์ ป้องกันแสง และภายในห้องเชื่อมต้องมีท่อดูดควันที่ใช้งานได้

2. ไม่ควรนำขากางเกงใส่ไว้ในรองเท้าหรือสวมนาฬิกาขณะเชื่อม เพราะสะเก็ดเชื่อมหรือสแลกอาจกระเด็นเข้าไปในรองเท้า หรือติดอยู่ที่นาฬิกาข้อมือได้

3. เมื่อมีการเพิ่มหรือลดกระแสไฟ ควรหยุดเชื่อมก่อนเสมอ

4. แคลมป์ (Clamp) จับสายดินต้องแน่นและขนาดของสายเชื่อมต้องเหมาะสมกับกระแสไฟ มิฉะนั้นสายเชื่อมจะร้อนและลุกติดไฟในที่สุด

ภาพที่ 3 : ห้ามเชื่อมงานกลางสายฝน หรือพื้นที่นองน้ำ

5. อย่าเชื่อมงานกลางสายฝนหรือพื้นที่นองไปด้วยน้ำ เพราะกระแสไฟฟ้าอาจลัดวงจรเป็นอันตรายกับผู้เชื่อมได้

ภาพที่ 4 : เมื่อเกิดไฟไหม้จากการเชื่อม ห้ามใช้น้ำดับ ให้ดับด้วยถังดับเพลิง

6. เมื่อเกิดไฟลุกติดโดยที่ผู้เชื่อมไม่รู้ บุคคลที่พบเห็นไม่ควรดับไฟด้วยน้ำ เพราะไฟอาจลัดวงจรดูดผู้เชื่อมได้ ควรดับด้วยน้ำยาดับเพลิง

7. อย่ามองแสงที่เกิดจากการเชื่อมด้วยตาเปล่า เพราะแสงที่สว่างมากเกินไปจะทำให้ตารับไม่ได้ มองไม่เห็นชั่วขณะหนึ่ง แสงที่เกิดจากการเชื่อมสามารถมองด้วยตาเปล่าได้ต้องมีระยะ 40 ฟุตขึ้นไป

8. ควรระมัดระวังเป็นพิเศษ ตรวจสอบอุปกรณ์ดูดควันให้สามารถทำงานได้ เมื่อทำการเชื่อมโลหะจำพวกตะกั่ว แคดเนียม โครเมียม แมงกานีส ทองเหลือง และสังกะสี เพราะจะเกิดแก๊สพิษที่อันตรายมาก

9. อย่าเชื่อมชิ้นงานที่อยู่ใกล้ถังน้ำมันดับเพลิง เพราะสะเก็ดไฟอาจกระเด็นไปถูกถังและลุกไหม้ได้

10. ไม่ควรเชื่อมในห้องที่ถูกปิดหมดทุกด้าน ควรเชื่อมบริเวณที่มีอากาศถ่ายเทได้สะดวกและมีท่อดูดควันพิษ

11. อย่าเชื่อมไฟฟ้าด้วยตาเปล่า ต้องใช้เลนส์กรองแสงทุกครั้ง และควรเชื่อมในห้องที่จัดโดยเฉพาะ ถ้าจำเป็นต้องเชื่อมนอกสถานที่ ควรมีฉากป้องกันแสงเพื่อไม่ให้เป็นอันตรายหรือรบกวนผู้อยู่ข้างเคียง

12. อย่าจับชิ้นงานด้วยมือเปล่าหรือใส่ถุงมือจับ เมื่อเชื่อมเสร็จใหม่ๆ ควรใช้คีมจับเพราะชิ้นงานยังมีความร้อนอยู่

13. การเชื่อมงานท่าเหนือศีรษะ ควรสวมหมวก ไม่เช่นนั่นความร้อนจากชิ้นงานอาจลุกไหม้ติดศีรษะได้

14. ควรใส่แว่นตาใสป้องกันเศษโลหะ ขณะทำการเคาะแลกและให้เคาะออกจากตัวด้วยความระมัดระวัง

15. หลังจากเชื่อมงานเสร็จใหม่ ๆ ต้องระมัดระวังไม่ให้ปลายของลวดเชื่อมไปถูกเพื่อนข้างเคียง

16. อย่าเชื่อมเครื่องเชื่อมไฟฟ้าในขณะทำการซ่อม เพราะขณะที่เครื่องทำงานอยู่ ไฟฟ้าอาจดูดได้ขณะทำการซ่อม

17. ควรเลือกกระจกกรองแสงที่เหมาะสม เพราะถ้าแสงสว่างมากเกินไปจะเป็นอันตรายกับสายตาได้

ภาพที่ 5 : ควรใช้เข็มขัดนิรภัย หากเชื่อมบนที่สูง

18. การเชื่อมในสถานที่สูงๆ ควรใช้เข็มขัดนิรภัยช่วยทุกครั้ง

ภาพที่ 6 : การเชื่อมในที่อับอากาศ ต้องมีอากาศถ่ายเทเข้าออกได้ตลอดเวลา

19. การทำงานเชื่อมในที่อับอากาศ เช่น ในถ้ำ ในท่อ ในบ่อ หรือในถัง ต้องมีอากาศถ่ายเทเข้าออกได้ตลอดเวลา และควรใช้อากาศในบรรยากาศ ห้ามใช้ออกซิเจนบริสุทธิ์เติมเข้าไป เพราะออกซิเจนมากเกินไปอาจทำให้เกิดประกายไฟและลุกไหม้ได้ง่าย เป็นเหตุให้ระเบิดได้

20. ขณะทำการเชื่อมไฟฟ้าไม่ควรใส่เครื่องประดับ เช่น แหวน นาฬิกา สร้อยคอ หรือพกเครื่องมือไว้ตามส่วนต่างๆ ของร่างกาย เพราะอุปกรณ์พวกนี้ถ้าไปกระทบกับชิ้นงานที่มีกระแสไฟฟ้าไหลผ่านกระแสไฟอาจดูดได้

ความเสี่ยงที่เกิดขึ้นจาก งานเชื่อม

ภาพที่ 7 : ความเสี่ยงจากงานเชื่อม

อย่างไรก็ตาม ไม่มีวิธีเชื่อมไหนที่ปราศจากอันตรายอย่างสมบูรณ์ เราจะต้องใช้มาตรการป้องกันทุกครั้งไม่ว่าจะเชื่อมด้วยวิธีใด ภาพรวมของความเสี่ยงที่ช่างเชื่อมต้องเผชิญ

การสูดหายใจควันและอนุภาคที่เป็นอันตราย
การทำงานด้วยท่วงท่าที่ไม่ถนัด และการยกของหนัก
การรับแรงสั่นสะเทือน เช่น จากเครื่องมือการเจียหรือค้อนเคาะสแลก
การมองอาร์กจากการเชื่อมทำให้ดวงตาสัมผัสกับแสงจ้าเกิดความเสียหาย หรือประกายไฟอาจไหม้ผิวหนังเป็นแผล
วัสดุเชื่อมหรือประกายไฟอาจกระเด็นเข้าหู ดวงตา หรือโดนผิวหนัง
การฟังเสียงดัง
การสัมผัสกับอุปกรณ์ที่มีคุณสมบัตินำไฟฟ้าและโดนไฟฟ้าช็อต
เกิดอุบัติเหตุ ขาดอากาศหายใจ รับสารพิษ เพลิงไหม้ หรือการระเบิด
การสัมผัสกับสนามแม่เหล็กไฟฟ้าจากสายไฟและอุปกรณ์เชื่อม

ความเสี่ยงด้านสุขภาพนั้นแตกต่างกันไป ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับวิธีการเชื่อมที่ใช้และสิ่งที่เชื่อม ยิ่งสูดควันเชื่อมนาน และมากเท่าไหร่ ก็เสี่ยงที่จะป่วยมากขึ้นเท่านั้น

ความเสี่ยงด้านสุขภาพประกอบด้วยอะไรบ้าง?

ภาพที่ 8 : ความเสี่ยงด้านสุขภาพ ที่เกิดขึ้นจากงานเชื่อม

ควันเชื่อม อาจทำให้เกิดปัญหาสุขภาพที่ร้ายแรงสำหรับคนงานหากสูดดม อ้างอิงจาก OSHA การได้รับสัมผัสสารในระยะสั้นอาจส่งผลให้เกิดอาการคลื่นไส้เวียนศีรษะหรือตาจมูกและการระคายเคืองในลำคอ การได้รับควันจากการเชื่อมเป็นเวลานานอาจทำให้เกิดมะเร็งในปอด, กล่องเสียงและทางเดินปัสสาวะ, รวมถึงระบบประสาทและไตถูกทำลาย ก๊าซบางชนิดเช่นฮีเลียมคาร์บอนไดออกไซด์และอาร์กอนแทนที่ออกซิเจนและอาจทำให้เกิดความเสี่ยงในการหายใจไม่ออก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในพื้นที่ปิดอากาศไม่ถ่ายเท

ความปลอดภัยในงานเชื่อมไฟฟ้า ช่างเชื่อมมีโอกาสได้รับอันตรายจากการเชื่อมไฟฟ้าได้ตลอดเวลา เพราะขณะที่เครื่องเชื่อมเปิดทำงานมีกระแสไหลไฟฟ้าผ่านตลอดเวลา โอกาสที่จะถูกไฟฟ้าดูดหรือได้รับอันตรายจากรังสีรวมทั้งควันพิษที่เกิดขึ้นได้ในขณะเชื่อม

ดังนั้นเพื่อให้เกิดความปลอดภัยสำหรับช่างเชื่อม ช่างควรมีการสวมใส่อุปกรณ์คุ้มครองความปลอดภัยที่ถูกต้องกับลักษณะงาน รวมทั้งก่อนปฏิบัติควรที่จะทำการเปิดใบ Work Permit เพื่อให้เจ้าหน้าที่ความปลอดภัย (จป) ทำการตรวจสอบสภาพอุปกรณ์รวมถึงการสวมใส่ที่ถูกต้องก่อนเริ่มงาน และเพื่อให้การทำงานนั้นง่าย และสะดวกรวดเร็ว Jorpor Plus มีตัวช่วยในการทำงานที่ง่ายและปลอดภัยยิ่งขึ้น อย่างระบบการจัดการใบอนุญาตเข้าทำงาน (EWS) จาก Jorpor Plus ที่จะช่วยลดเวลาในการเปิดใบ Work permit ให้กระชับและรวดเร็วขึ้น เพื่อให้จป ได้มีเวลาตรวจเช็คสิ่งอื่นๆ และพนักงานหรือผู้รับเหมาได้มีเวลาเตรียมตัวมากขึ้นอีกด้วย ทาง Jorpor Plus พร้อมให้คำแนะนำและคำปรึกษาฟรี การันตีใครๆ ก็ใช้เป็น มีทดลองให้ใช้ฟรีแล้ว กดคลิก ได้เลย